0216 387 0 388

DOLANDIRICILIK SUÇU

nitelikli dolandırıcılık

 

Dolandırıcılık suçu, günlük hayatın içerisinde en çok karşılaşılan suç tiplerinden bir tanesidir. Türk Ceza Kanunu’nda mal varlığına karşı suçlar bölümünde düzenlenmiştir. Dolandırıcılık suçundan bahsedebilmek için failin hileli davranışlar ile bir kimseyi aldatması ve bunun sonucunda aldatılanın zararına ve kendisi veya bir başkasının yararına bir menfaat elde etmesi gerekmektedir. Dolandırıcılık suçunun mağduru olan kimselerin sürecin hızlı ve etkili ilerleyebilmesi ve muhtemel hak kayıplarının önüne geçilebilmesi için uzman bir avukattan hukuki yardım alması önemlidir. Bize internet sayfamızın yorumlar ve Avukata Sor kısmından ulaşabilirsiniz.

Dolandırıcılık Suçu Unsurları

Bir suçun varlığından bahsedebilmek için taşıması gereken şartlara suçun unsuru denmektedir. Dolandırıcılık suçu unsurları maddi, manevi ve hukuka aykırılık unsuru olmak üzere üç başlık altında incelenebilir.

Maddi unsurlar: Fail, mağdur, suçun konusu ve hareket sayılabilir. Fail, suç olarak tanımlanan fiili gerçekleştiren kişilere denir. Dolandırıcılık suçunun faili her gerçek kişi olabilir. Mağdur, söz konusu fiil dolayısıyla hakkı sekteye uğrayan kişi veya kişilerdir. Dolandırıcılık suçunun mağduru hayattaki gerçek kişilerdir. Doğası gereği tüzel kişiler ancak suçtan zarar gören olabilirler. Dolandırıcılık suçunun konusu mal varlığı değerleridir. Dolandırıcılık suçu hareket bakımından birden çok hareketle işlenebilecek bir yapıya sahiptir. Ancak söz konusu bu hareketlerin belli şartlara haiz olması aranmaktadır. Dolandırıcılık suçunda hareketin hileli davranışlarla işlenmesi ve bu hileli davranış sonucu mağdurun aldatılıp zarara uğratılması gerekmektedir. Ayrıca mağdurun zararının yanında fail kendine veya bir başkasına bu eylemden dolayı bir çıkar sağlamalıdır. Hileli davranış kanunda tanımlanmamıştır. Bu nedenle her somut olayda davranışın hileli olup olmadığının tespiti gerekmektedir. Hileli davranışın tespitinde mağdurun eğitim durumu, yaşı, sosyal çevresi vb. hususlar göz önünde bulundurularak karar verilmektedir.

Dolandırıcılık suçu açısından hukuka aykırılık unsuru, kişinin hileli davranışlar ile aldatılması ve zarara uğratılmasıdır.

Manevi unsur bakımından ise kast ile işlenebilecek bir yapıya sahiptir. Zira suçun tanımından da anlaşılacağı gibi failin hileli davranışlar ile bir kimseyi aldatması ve zarar uğratması sonucunda kendisi veya bir başkası adına bir menfaat elde etmesi aranmıştır. Kast olmadan hileli davranışlarda bulunmak ve aldatmak fiilleri gerçekleşmeyeceği için taksirle işlenmesi mümkün değildir. Kastın en geç fiilin işlendiği anda var olması gereklidir.

Dolandırıcılık Suçunun Nitelikli Hali

 

Dolandırıcılık suçu tck madde 157-159 arasında düzenlenmiştir. Dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri Türk Ceza Kanunu’nun 158. maddesinde düzenlenmiştir. Nitelikli haller, suçun temel şekli için aranan şartlarının varlığının yanı sıra kanunu koyucu tarafından belirlenen durumların da gerçekleşmesi halinde söz konusu olur. Nitelikli haller daha ağır cezayı gerektirenler ve daha az cezayı gerektirenler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bu başlık altında daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hallerden bazıları incelenecektir.

Nitelikli hallerden ilki dini inanç ve duyguların istismar edilerek kişilerin dolandırılmasıdır. Burada aranan şart mağdurun dini inancının veya duygularının fail tarafından aldatma aracı olarak kullanılmış olmasıdır. Bir diğer hal ise kişilerin içinde bulundukları zor veya tehlikeli durumdan yararlanarak suçun işlenmesidir.

Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanılarak suçun gerçekleştirilmesi hali de nitelikli halin kapsamındadır. Bu halde mağdurun algılama yeteneği tam ortadan kalmamakla birlikte normal bir insanın algılama yeteneğine nazaran daha düşük seviyede bulunmaktadır..

Kamu kurumlarını, kamu meslek kuruluşlarının, siya partilerin, vakıf veya derneklerin araç olarak kullanılması da bu kapsamdadır. Kanun koyucu bu bent ile toplum tarafından güven duyulan kamu kurumlarının fail tarafından dolandırıcılık suçunun işlenmesinde kullanılmasını temel haline göre daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hal olarak düzenlemiştir. Böylelikle toplum tarafından saygınlığı bulunan kurum veya kuruluşların itibarsızlaştırılmasının önüne geçmek istemiştir. Ayrıca suçun kamu kurum ve kuruluşlarının zararına işlenmesi de nitelikli haller arasındadır.

Nitelikli Dolandırıcılık Suçunun Sık Görülen Halleri

Dolandırıcılık suçunun günümüzde en çok karşılaşılan şekli banka veya kredi kurumları aracılığıyla işlenmesidir. Bu kapsamda işlenen dolandırıcılık suçu da kanun koyucu tarafından nitelikli haller arasında sayılmıştır. Dikkat edilmesi gereken failin kendini kamu kurumu, banka veya kredi kuruluşu görevlisi olarak tanıtması ve bu yolla suçu işlemesi halinin bu bent kapsamına girmediğidir. Zira bu hal nitelikli haller bölümünde özellikli düzenlenmiştir. Kişinin kendisini kamu kurumu, banka veya kredi kurumu çalışanı olarak tanıtması ve suçu bu yol ile işlemesine örnek olarak failin kendini savcı, polis, banka memuru sıfatıyla tanıtması verilebilir.

Uygulama da sıklıkla görülen bir diğer nitelikli hal ise failin kamu görevlilerini tanıdığından bahisle ya da mağdurun bir işini halledeceği vaadiyle suçu işlemesidir. Örneğin oğlu ceza davasında yargılanan bir babaya mübaşirin hakimi tanıdığını ve belirli bir miktar karşılığında oğlunun ceza almayacağını vadetmesi ve bu yol ile babayı dolandırması bu kapsamdadır. Dolandırıcılık suçunun üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi veya örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi de nitelikli hallerdendir.

Daha Az Cezayı Gerektiren Haller

Dolandırıcılık suçunda cezayı artıran nitelikli hallerin yanında daha az cezayı gerektiren haller de mevcuttur. Dolandırıcılık suçu Türk Ceza Kanunu’nun mal varlığına karşı suçlar bölümünde düzenlenmiştir. Bu bölüme dahil suçların ortak hükümlerinin yer aldığı 167 – 169. madde arasında cezayı azaltan haller mevcuttur. Tck 167. madde 1. fıkra ile şahsi cezasızlık hali, 167. madde 2. fıkra ile cezada indirim yapılmasını sağlayan şahsi sebepler düzenlenmiştir.

Ortak hükümlerden bir diğeri ekin pişmanlıktır. Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için suçun tamamlanmış olması gerekmektedir. Bu şartın sağlanmasının ardından ilgili madde de etkin pişmanlığın soruşturmanın veya kovuşturmanın hangi aşamasında uygulandığına göre indirim oranları belirlenmiştir.

Dolandırıcılık Suçu Görevli ve Yetkili Mahkeme

Dolandırıcılık suçunun Türk Ceza Kanunu 159. maddesinde yer alan bir hukuki ilişkiye dayan alacağın tahsili amacıyla işlenmesi hali dışında takibi resen yapılır. Bir diğer özellikli hal ise Türk Ceza Kanunu 167. maddede düzenlenen şahsi cezasızlık halidir. Dolandırıcılık suçunun TCK 167/1 içerisinde sayılan kişilere karşı işlenmesi halinde faile ceza verilmez. Suçun TCK 167/2 içerisinde sayılan kimselere karşı işlenmesi halinde ise suçun soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır.

Dolandırıcılık suçunun temel hali bakımından görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleridir. Nitelikli haller bakımından ise ağır ceza mahkemesi görevlidir.

Davaya bakmakla yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir. Dolandırıcılık suçu açısından suç failin kendine veya üçüncü bir kişi lehine yarar elde etmesi ile tamamlanacağından yetkili mahkemem yararın sağlanmış olduğu yer mahkemesidir.

Zamanaşımı ve Uzlaşma

Dolandırıcılık suçunun temel hali bakımından öngörülen dava zamanaşımı sekiz yıldır. Eğer nitelikli hal söz konusu ise dava zaman aşımı süresi on beş yıl olacaktır.

Uzlaştırma kurumu, mahkemelerin üzerindeki yükleri azaltmak ve tarafların uzun süren dava çözüm süreçlerinden dolayı hak kaybı yaşamasını önlemek üzere oluşturulmuştur. Uzlaştırma ile soruşturma ve kovuşturma aşamalarına yeni bir alternatif yol eklenmiştir. Suçun mağduru veya zarar göreni ile failin uzlaştırma bürosu tarafından atanan uzlaştırmacı eşliğinde görüşmeleri ve ihtilafı sona erdirmeleri uzlaştırma kurumunun amacıdır. Ancak uzlaşma hükümleri dolandırıcılık suçu açısından etkin pişmanlık hali düzenlendiği için uygulanabilir değildir. Bu nedenle uzlaşmanın şartları oluşmuş olsa ve zarar gören veya mağdur uzlaşmak istese dahi suçun yapısı ve etkinlik pişmanlık hükümlerine tabi olması nedeniyle uzlaşmanın uygulanması mümkün değildir.

5/5 - (1 vote)

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

9 Soru

  • Yaşar can tolak 28 Mart 2022 15:35

    2017 yılında dolandırıcı hiç tanımadığım adamlar internet üzerinden bir şahsın hesabından kredi çekerek beş farklı kişiye bu parayı göndermiş bunlardan biride benim ben blokeli parayı bankaya giderek iadesini sağladım mahkemesi hala devam ediyor dosyadaki hiç kimsenin adını bilmem yüzünü tanımam benim burda mahkeme sonucum ne olur teşekkür ederim

    • Besler Hukuk 29 Mart 2022 11:32

      Anlattığınız şekildeyse beraat alma ihtimaliniz yüksek.

  • Ayla günay 16 Aralık 2020 20:24

    Ben 14 yaşında 3 kez kaçırılarak kuma oldum babamın yanında karısıyla gelip yüssük taktılar ve bana bir ev birde bankaya para koyocağını söyledi.daha sonra bana bir ev aldığını söyledi fakat evi kendi üstüne yapmış.2 yıl sonrada iflas etti ve evi sattı.Daha sonra ben oya yaparak altın yapmaya başladım aldığım kuyumcular belli.3 yıl sonra birgün bana sana ev alıyoruz diyerek benden altınlarımı aldı fakat onuda gidip kendi üstüne yapmış daha sonra bir suçtan ötürü ceza evine girdi 5 ay çıkınca o evide sattı.Ben dahasonra yanında çalışmaya başladım.ordanda kazancımla yine altın biriktirdim.5 yıl sonra bu öbür karısının üstüne ev almış ve benim altınlarımı zorla benden aldı.Bu arada benim 2 tane oğlum oldu.Ben babasının bahçesine taşındım oradaki evi yavaş yavaş yaptım burada birlikte çalışmaya başladık bana ortagız dedi yarı yarıya kırışırız o kızlarını üniverstelerde okuturken ben iki tane traktör ve bir araba aldım bu arada benim arabamı kalktı başkasıyla mal karşılığı takas etti bana yenisini alacagını söyleyerek.tabikide almadı.daha sonra bu araziyi kredi ile satın aldı.bana bu evin oldugu taraf senin kredi borcu bitince satış yaparız dedi.7 yıl borç ödedik bunun 4.yılında bu bir arazi daha aldı kredi ile tam 12 yıl toplamda borç ödedik fakat daha sonra bölünmezlik yasası var yeri bölemiyoruz dedi bende o zaman arazinin birini ver dedim oda kalkıp evin oldugu yeri bana icara verdifakat 24000 metrekare olan tek arazinin 4000bin metre karesini. Daha sonra ben çalıştıklarımla bankada 130000 lira para biriktirdim o zaman onunda o kadar vardı bankada ben araba alacağımı söyledim kendi paramla oda kızına düğün yapacaktı.fakat kendi parasıyla gidip kendine bir araba almış daha sonra benim kartımdan benim paralarımı azar azar çekmiş bende bunu ögrenince beni darp etti gidip şikayetçi oldum.tehtitle bana şikayeti geri aldırdı.yine benim paralar gitti yani.geçen yılda kardeşimin bir borcundan ötürü bana icra gelecekti bende traktörleri çocuklarımın üstüne yapmak istadim bana mal kaçırıyo der avukat sen onları benim üstüme ver ben bu dava temizlenince çocuklara veririm dedi.2 ay önce dava temizlendi fakat şimdide çocuklar şımarır deyip benim olanı onlara vermiyor bu arada bir sürü makineler aldık hepsinin paraları benden çıktı makineler benim evde ama o faturalarını kendi üstüne kestirmiş .Sizin anlayacağınız 28 yıl boyunca dolandırıldım O beyfendi 8 kişi bakmak zorunda ama ben sadece kendi çocuklarımla mükellefim şimdi sorarım size benim emeklerimin hepsi neden onda ….

    • Besler Hukuk 23 Aralık 2020 14:39

      Yaşadıklarınız üzücü ancak borca batık birinden dava kazansanız dahi alacaklarınızı tahsil etmeniz zor.

  • Sude 28 Ağustos 2020 20:58

    Merhaba, bir kişiden oyun hesabı alıcaktım 100tl karşılıgında parasını gönderdim ama hesabı bana vermedi ve engelledi telefonlarımı bir daha açmadı. Bunun cezası nedir ve polise gitsem ciddiye alır mı bilgilerini öğrenebilir miyim? bir çok hesab arıyan kişinin parasını çalmış ve sölediği hesaplarda başkalarına aitmiş..

    • Besler Hukuk 31 Ağustos 2020 10:36

      Sanal alemde çok vakit geçirmemen gerektiğine dair evrenin sana gönderdiği bir mesaj olarak düşün.

  • Besler Hukuk 27 Ocak 2020 17:13

    Dosyayı görmeden bir şey söylemek zor maalesef.

  • A Bozkurt 23 Ocak 2020 23:53

    Karşilksiz senet imzalayan lar cezasi nedir

    • Besler Hukuk 24 Ocak 2020 14:42

      Senet bedelinin ödenmemesi halinde hapis cezası söz konusu değildir. Karşılıksız çek halinde ise çek bedelinden az olmamak kaydıyla 1500 güne kadar adli para cezasına hükmedilir.

Popüler Konular

  • İstinaf mahkemesi nedir
    İSTİNAF MAHKEMESİ NE KADAR SÜRER?
    18 Mayıs 2020 İstinaf mahkemesi ne kadar sürer ve davalar ne kadar sürer sorularının cevabı birçok farklı kritere bağlıdır. Bu kriterler; Mahkemenin iş yoğunluğu Hakimin yargılama hızına verdiği...
  • Tapu İptal
    TAPU İPTAL DAVASI
    23 Kasım 2018   Tapu iptal davası; bir taşınmazın hukuka aykırı olarak tapuya tescili halinde tapu kaydının mahkeme aracılığıyla düzeltilmesi için açılan dava türüdür. Bir mülkün miras ya...
  • kira sözleşmesi örneği
    KİRA SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ
    8 Temmuz 2021   Kira sözleşmesi örneğine çoğu kişi ihtiyaç duymuştur. Günlük hayatımızda en çok kullanılan sözleşme türlerinden birisidir. Herkes, hayatının belli bir döneminde bir kez de olsa...
  • Avukat Maaşları
    AVUKAT MAAŞLARI
    29 Eylül 2020   Avukatlık ve hukuk okumak bu ara çok popüler. Sürekli aldığımız sorular arasında “avukat maaşları ne kadar?” “hukuk okumak mantıklı mı?” soruları başı çekmeye başladı....
  • Yıllık İzin
    İSTİFA EDEN İŞÇİNİN HAKLARI
    12 Kasım 2018   İstifa eden işçinin hakları sanılanın aksine oldukça fazladır. İş yerinde yaşadığı olumsuzluklar veya daha iyi bir iş bulması nedeniyle her gün bir çok işçi...

BENZER BAŞLIKLAR

  • İŞ DAVALARINDA ARABULUCULUK
    İŞ DAVALARINDA ARABULUCULUK
    22 Mart 2019   İş Mahkemeleri Kanunu uyarınca, bireysel veya toplu iş sözleşmelerine dayanan işçi veya işveren alacaklarının ve/veya tazminatlarının talebi için açılan davalarda arabuluculuk sürecinin sona ermiş...
  • ÖZEL SEKTÖRDE ÜCRETSİZ İZİN HAKKI
    ÖZEL SEKTÖRDE ÜCRETSİZ İZİN HAKKI
    1 Nisan 2020   Özel sektörde ücretsiz izin hakkı koronavirüs salgını döneminde iş hayatında tekrar gündeme geldi. Koronavirüsün en çok etkilediği kesimlerin başında işçiler geliyor. Ekonominin daralması iş...
  • DOĞUM İZNİ KAÇ GÜN SÜRER?
    DOĞUM İZNİ KAÇ GÜN SÜRER?
    11 Nisan 2022   Doğum izni, diğer bir ifadeyle analık izni Türk hukukunda, doğumdan önceki ve sonraki süreci kapsayacak şekilde düzenlenen; doğacak olan çocuğun anne ile olan ilişkisini...
  • İŞ KAZASI ZAMANAŞIMI
    İŞ KAZASI ZAMANAŞIMI
    4 Aralık 2019   İş kazası zamanaşımı süresi iş kazasına dayalı olarak maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak ya da iş kazası sonucu işçinin ölmesi sonucu destekten...
  • İŞ KAZASI TAZMİNAT HESAPLAMA
    İŞ KAZASI TAZMİNAT HESAPLAMA
    6 Aralık 2019   İş kazası tazminat davası, iş kazası geçiren işçinin hakları arasında en önemli olandır. İş kazası tazminat hesaplama bakımından dikkat edilmesi gereken husus; işçinin kaza...