0216 387 0 388

ZAMANAŞIMI NEDİR?

 

Zamanaşımı kanunda belirlenen sürelerin geçmesiyle borçluya alacak talebini reddetme hakkı tanıyan bir kavramdır. Yani her bir alacak için kanunda farklı süreler öngörülmüştür. Bu sürenin geçmesi halinde borçlu olan kişi ben artık borcumu ödemiyorum diyebilir. Bu makalemizde özel hukuk alanındaki genel zamanaşımı süresini ve her alacak türü bakımından özel süreleri ele aldık. Konu ile ilgili sorularınızı sayfanın en altından büromuza iletebilirsiniz.

Sözleşmeden Doğan Alacaklarda Zamanaşımı

Sözleşmeden kaynaklı alacaklarda kural olarak zamanaşımı süresi 10 yıldır. Yani özel kanunla farklı bir süre öngörülmeyen her türlü alacak 10 yıl geçmekle zamanaşımına uğrayacaktır.

Haksız Fiil Zamanaşımı Süresi

Haksız fiiller bakımından üç farklı süre öngörülmüştür. Zararın ve haksız fiili icra eden kişinin öğrenildiği tarihten itibaren iki yılda zamanaşımına uğrar. Öğrenmenin sonradan gerçekleştiği hallerde ise 10 yıllık sürenin ve ceza kanunlarında daha uzun süre öngörülmesi halinde buna ilişkin sürenin dolmasıyla zamanaşımına uğraması mümkündür.

Sebepsiz Zenginleşme Zamanaşımı

Sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacaklar geri isteme hakkının öğrenildiği tarihten itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Geri isteme hakkının sonradan öğrenilmesi halinde sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl dolduğunda zamanaşımına uğrar.

Kıdem Tazminatı Zamanaşımı

haksız fiil zamanaşımı

 

Kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarında süreler tablodaki gibidir. Hizmet tespit davası zamanaşımı ve iş kazası zamanaşımı hakkında bilgi almak için bu konudaki makalelerimizi inceleyebilirsiniz.

İcra Zamanaşımı Süreleri

İcra zamanaşımına ilişkin süreler icra dosyasının düşme süresi ile karıştırılabilmektedir. Bir yıl boyunca hiçbir işlem yapılmadığı takdirde icra dosyası işlemden kaldırılır. Dosya Uyap’ta kapalı hale getirilir ve borçlu olan kişilerin e-devletinde görünmez. Ancak dosyanın düşmesi zamanaşımına uğrandığı ya da borçtan kurtulduğunuz anlamına gelmiyor. Basit bir yenileme dilekçesi ile dosya tekrar açılarak işlemlere başlanabilir.

Hacizlerin düşmesi ile de karıştırılabilmektedir. Bir gayrimenkule yani arsa, daire vb. taşınmaz mallara konulan hacizler bir yıl boyunca satış istenmediği takdirde düşer. Araçlar ve diğer taşınır mallarda ise 6 ay içerisinde satış istenmediği takdirde haciz düşer. Ancak alacaklılar tekrar talepte bulunarak yeniden haciz koyabilirler.

Yani zamanaşımını bir yıllık dosya düşme süresiyle ve haciz düşme süreleriyle karıştırmayalım. İcra zamanaşımında süreler çok daha uzundur. Genel süre 10 yıldır. Yani özel bir kanunla daha kısa bir süre belirlenmeyen alacaklar 10 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Örneğin kredi borçları bu kapsamdadır.

Çekte Zamanaşımı

Çek, senet gibi kambiyo senedinden kaynaklanan alacaklar için ise zamanaşımının süresi 3 yıldır. Bu süreler geçtikten sonra alacaklı kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip başlatamaz. Ancak borcun kaynağı olan asıl ilişkiye dayalı olarak hukuki yollara başvurulması mümkündür.

Kira Alacağı Zamanaşımı

Düzenli olarak ödenen kira, aidat gibi dönemsel edimlerde zamanaşımının süresi 5 yıldır. Bu süre sözleşmeyle belirlenen vade tarihinden itibaren başlar. Örneğin 15 Nisan 2016 vadeli bir kira borcu 15 Nisan 2021’e kadar ödenmezse zamanaşımına uğrar.

Zamanaşımı Defi Nasıl İleri Sürülmelidir?

Bu süreler içerisinde alacaklı dava açmaz ya da icra takibi başlatmaz ise borç zamanaşımına uğrar. Ancak süre geçti alacaklı hiçbir şey yapamaz diyerek rahatlamayın. Alacaklı yine de icra takibi başlatabilir. Bu durumda sizin zamanaşımına ilişkin itirazında bulunmanız gerekiyor.

Çek, senet veya mahkeme kararına dayalı alacaklar zamanaşımına uğramışsa 5 gün içerisinde icra mahkemesine başvurarak itirazınızı yapmalısınız. Diğer icra takiplerinde ise ödeme emri elinize ulaştıktan sonra 7 gün içerisinde itirazınızı yapmalısınız. Dava açılması halinde 2 haftalık cevap süresi içerisinde dilekçe ile itirazınızı belirtmelisiniz.

Siz bu süreler içerisinde itirazda bulunmazsanız, hakim zamanaşımını dikkate alamaz. Aynı şekilde borç zamanaşımına uğradığı halde alacaklıya ödeme yaparsanız alacağınızı geri alamazsınız. Bu nedenle hakkınızı bilmeniz ve süresi içerisinde kullanmanız son derece önemli.

İcra Takibi Zamanaşımını Keser Mi?

Zamanaşımına ilişkin süreler içerisinde dava ya da icra takibi başlatılırsa alacağın zamanaşımına uğrama ihtimali oldukça düşük. Zira icra takibi başlatıldığında zamanaşımı kesilir ve 10 yıllık süre tekrar başlar. Bir yıl boyunca işlem yapılmayarak düşse ve zamanaşımı başlasa dahi her yenilemede 10 yıllık süre tekrar başlar. Dosyanız varlık yönetim şirketlerine devredildiyse süre 20 yıla çıktığından zamanaşımına uğraması bir hayli zor hale gelecektir.

Hak Düşürücü Süre İle Farkı Nedir?

Hak düşürücü sürede kanunda belirlenen sürede belirli iş veya işlemin yapılmaması halinde hak kendiliğinden ortadan kalkar. Zamanaşımında ise süre dolmuş olsa dahi defi ileri sürülmediği takdirde edimlerin ifa edilmesi gerekmektedir.

Zamanaşımı ile ilgili bilinmesi gereken hususlar genel olarak bunlar. İcra takipleriyle ilgili sormak istediğiniz diğer hususları yorumlardan sorabilirsiniz. Kendinize iyi bakın. Hoşçakalın.

4.4/5 - (8 votes)

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

2 Soru

  • Sabahattin dasdemir 7 Ekim 2022 09:04

    İcra takibi yapılmış satış avansı yatırılmış.fakat satış talebinde bulunulmamis bir dosya ne kadar sonra zamanaşımına uğrar.satis avansı yatırmak icrayi ömür boyu ayakta tutar mı.

    • Besler Hukuk 7 Ekim 2022 09:43

      Bir yıllık satış süresi işlemez ancak 10 yıllık zamanaşımı dolduğunda borç zamanaşımına uğrar.

Popüler Konular

  • İstinaf mahkemesi nedir
    İSTİNAF MAHKEMESİ NE KADAR SÜRER?
    18 Mayıs 2020 İstinaf mahkemesi ne kadar sürer ve davalar ne kadar sürer sorularının cevabı birçok farklı kritere bağlıdır. Bu kriterler; Mahkemenin iş yoğunluğu Hakimin yargılama hızına verdiği...
  • Tapu İptal
    TAPU İPTAL DAVASI
    23 Kasım 2018   Tapu iptal davası; bir taşınmazın hukuka aykırı olarak tapuya tescili halinde tapu kaydının mahkeme aracılığıyla düzeltilmesi için açılan dava türüdür. Bir mülkün miras ya...
  • kira sözleşmesi örneği
    KİRA SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ
    8 Temmuz 2021   Kira sözleşmesi örneğine çoğu kişi ihtiyaç duymuştur. Günlük hayatımızda en çok kullanılan sözleşme türlerinden birisidir. Herkes, hayatının belli bir döneminde bir kez de olsa...
  • Avukat Maaşları
    AVUKAT MAAŞLARI
    29 Eylül 2020   Avukatlık ve hukuk okumak bu ara çok popüler. Sürekli aldığımız sorular arasında “avukat maaşları ne kadar?” “hukuk okumak mantıklı mı?” soruları başı çekmeye başladı....
  • Yıllık İzin
    İSTİFA EDEN İŞÇİNİN HAKLARI
    12 Kasım 2018   İstifa eden işçinin hakları sanılanın aksine oldukça fazladır. İş yerinde yaşadığı olumsuzluklar veya daha iyi bir iş bulması nedeniyle her gün bir çok işçi...

BENZER BAŞLIKLAR

  • ASKERLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILMA
    ASKERLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILMA
    9 Temmuz 2020   Çalışma hayatı ile ilgili sıkça karşılaştığımız sorunlardan biri de işçinin askerlik  nedeniyle işten ayrılma durumunda kalmasıdır. Ülkemizde erkekler açısından zorunlu bir hizmet olan askerlik...
  • DOĞUM İZNİ KAÇ GÜN SÜRER?
    DOĞUM İZNİ KAÇ GÜN SÜRER?
    11 Nisan 2022   Doğum izni, diğer bir ifadeyle analık izni Türk hukukunda, doğumdan önceki ve sonraki süreci kapsayacak şekilde düzenlenen; doğacak olan çocuğun anne ile olan ilişkisini...
  • İŞÇİ HAKLARI
    İŞÇİ HAKLARI
    15 Şubat 2019   İşçi hakları ve özellikle işten çıkarılan işçinin hakları çoğu zaman işverenler tarafından göz ardı edilmektedir. Bu haklardan işçilerin yararlanmaması için çaba sarf edilmektedir.  İşçi...
  • İŞE İADE DAVASI
    İŞE İADE DAVASI
    14 Şubat 2020   İşe iade davası çoğu işçinin geçimini sağladığı ücretinin güvencesidir. Normal şartlarda işveren tarafından işçinin sözleşmesi, haklı veya haksız olarak sonlandırılabilir. Her somut olayın özelliğine...
  • İŞÇİ ÇALIŞMA SAATLERİ EN FAZLA NE KADAR OLUR?
    İŞÇİ ÇALIŞMA SAATLERİ EN FAZLA NE KADAR OLUR?
    11 Mayıs 2023 İşçi çalışma saatleri, işçilerin haklarını korumak adına İş Kanununda açıkça düzenlenmiştir. Her çalışan ne kadar süre ile çalıştırılması gerektiğini haklarını koruyabilmek için bilmelidir. Bu yazımızda...