Â
Miras paylaÅımı, ölmüŠolan yada gaipliÄine karar verilmiÅ kiÅinin bırakmıŠolduÄu mal varlıÄının mirasçıları arasında paylaÅtırılmasıdır. Miras bırakan tarafından herhangi bir mirasçı atanmamıŠolması halinde mirasın tamamı yasal mirasçılar arasında paylaÅtırılır. Türk Medeni Kanunuânda yasal mirasçılar belirlenmiÅ ve mirastaki pay oranları da belirtilmiÅtir.
Yasal Mirasçılar Arasında Miras PaylaÅımı
Miras bırakan tarafından herhangi bir mirasçı atanmamıŠolması durumunda kanunun çizmiÅ olduÄu çerçeve dahilinde miras yasal mirasçılar arasında paylaÅtırılır. Yasal mirasçılar arasındaki miras paylaÅımı Åu Åekilde gerçekleÅtirilir:
Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur yani çocuklarıdır. Ãocuklar eÅit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüŠolan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. ÃrneÄin eÅi saÄ olmayan ve 5 çocuÄundan 4 çocuÄu saÄ olan ve ölen çocuÄundan 3 tane torunu olan bir kiÅinin mirası 5 çocuÄuna eÅit Åekilde pay edilir. Kendisinden önce ölen çocuÄunun payı o çocuÄundan olan 3 tane torununa paylaÅtırılır.
Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eÅit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüŠolan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadıÄı takdirde, bütün miras diÄer taraftaki mirasçılara kalır.
Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eÅit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüŠolan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüÅse, ona düÅen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır.
Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüÅlerse, bütün miras diÄer taraftaki mirasçılara kalır.
SaÄ kalan eÅ varsa, büyük ana ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüŠolması hâlinde, payı kendi çocuÄuna; çocuÄu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüŠolmaları hâlinde onların payları diÄer tarafa geçer.
Evlilik dıÅında doÄmuÅ ve soybaÄı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuÅ olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar.
Baba Ãldü Anne SaÄ Ä°ken Miras PaylaÅımı
Â
SaÄ kalan eÅ, birlikte mirasçı olarak bulunduÄu zümreye göre mirasbırakana aÅaÄıdaki oranlarda mirasçı olur:
- Mirasbırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,
- Mirasbırakanın ana ve baba zümresi ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,
- Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eÅe kalır.
Evlatlık İliÅkisinde Mirasın PaylaÅımı ve Devletin MirasçılıÄı
Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. EvlâtlıÄın kendi ailesindeki mirasçılıÄı da devam eder. Evlât edinen ve hısımları, evlâtlıÄa mirasçı olmazlar.
Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer.
Miras PaylaÅımı Davası
Mirasçılardan her biri, sözleÅme veya kanun gereÄince ortaklıÄı sürdürmekle yükümlü olmadıkça, her zaman mirasın paylaÅılmasını isteyebilir. Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satıŠyoluyla paylaÅtırılmasına
karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir. Hâkim, terekenin tamamını ve terekedeki malların her birini göz önünde tutarak, olanak varsa taÅınmazlardan her birinin tamamının bir mirasçıya verilmesi suretiyle paylaÅtırmayı yapar. Mirasçılara verilen taÅınmazların deÄerleri arasındaki fark para ödenmesi yoluyla giderilerek miras payları arasında denkleÅtirme saÄlanır.
PaylaÅmanın derhâl yapılması, paylaÅım konusu malın veya terekenin deÄerini önemli ölçüde azaltacaksa; sulh hâkimi, mirasçılardan birinin istemi üzerine bu malın veya terekenin paylaÅılmasının ertelenmesine karar verebilir.
Mirasın açıldıÄı tarihte, mirasçı olabilecek bir cenin varsa paylaÅma doÄumuna kadar ertelenir. Ana muhtaç ise, doÄuma kadar geçim giderlerinin terekeden saÄlanmasını isteyebilir.
Miras PaylaÅımında ElbirliÄi Mülkiyetinin Paylı Mülkiyete DönüÅtürülmesi
Bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliÄi mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüÅtürülmesi isteminde bulunduÄu takdirde sulh hâkimi, diÄer mirasçılara çaÄrıda bulunarak belirleyeceÄi süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder. ElbirliÄi mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediÄi veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaÅma davası açmadıÄı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliÄi mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüÅtürülmesine karar verilir.
Miras PaylaÅımında Birlikte YaÅayanların Hakkı
Mirasbırakanın ölümünde onunla birlikte yaÅayan ve onun tarafından bakılan kimseler, ölüm tarihinden baÅlayarak üç aylık bakım ve geçim giderlerinin terekeden saÄlanmasını isteyebilirler.
Miras PaylaÅımı Davasında ZamanaÅımı Süresi ve Görevli ve Yetkili Mahkeme
Miras paylaÅımı davasında görevli ve yetkili mahkeme miras bırakanın son yerleÅim yerindeki sulh hukuk mahkemesidir. Miras ortaklıÄı devam ettiÄi sürece miras paylaÅımı davası açılabilir. Miras hukuku ile ilgili avukatlık hizmetimize Miras Avukatı sayfasından ulaÅabilirsiniz.